Nhằm tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh, công tác tiêm chủng và an toàn tiêm chủng năm 2022, ngày 21/7/2022, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị trực tuyến với trên 500 điểm cầu của 63 tỉnh, thành phố. Tham dự và chỉ đạo có PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương - Thứ trưởng Bộ Y tế; đại diện lãnh các Cục, Vụ, Viện Trung ương; đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam và các bệnh viện Trung ương.

Ca mắc mới gia tăng, COVID-19 vẫn là sự kiện y tế khẩn cấp toàn cầu

Tại hội nghị, Ban tổ chức đã thông tin nhanh về tình hình dịch COVID-19, sốt xuất huyết trên thế giới và tại Việt Nam. Theo Báo cáo của Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế cho biết: Những ngày vừa qua, cả nước ghi nhận trung bình khoảng 900 ca mắc COVID-19 mới mỗi ngày. Do đó, hệ thống y tế cần cảnh giác, không được chủ quan. Bên cạnh đó, trong cộng đồng nhiều người dân sau khi đã tiêm mũi cơ bản hoặc đã mắc COVID-19 có tâm lý chủ quan.

Số ca mắc COVID-19 của tuần này tăng tới 21% so với tuần trước. Liên tiếp trong 3 ngày gần đây (từ 19/7-21/7), mỗi ngày đều ghi nhận hơn 1.000 ca COVID-19 mới, trong đó riêng ngày 21/7, số ca mắc mới lên đến gần 1.300, cao nhất trong 47 ngày qua. Các ca mắc biến thể BA.4 và BA.5 đang gia tăng.

Các đại biểu tham dự tại điểm cầu Cần Thơ.

Báo cáo về tình hình dịch bệnh các tỉnh phía Bắc, TS Ngũ Duy Nghĩa - Trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho hay, theo xu hướng chung đã giảm về số mắc và tử vong do COVID-19. Trong 6 tháng đầu năm 2022, các tỉnh miền Bắc ghi nhận gần 7 triệu ca COVID-19, chiếm 95% tổng số ca mắc của cả toàn đợt dịch từ đầu năm 2022 đến nay. Đỉnh dịch rơi vào tháng 3 với 5 triệu ca mắc, sau đó giảm dần, đến nay mỗi tháng ghi nhận khoảng gần 20.000 ca, trong 2-3 tuần gần đây có tăng nhẹ. Về kết quả giải trình tự gen, trong số hơn 360 mẫu được giám sát từ đầu năm phát hiện chủ yếu là chủng Omicron. Từ tháng 6, khu vực này phát hiện thêm biến thể phụ của Omicron là BA.5 tại Hà Nội, và sau đó là tại Cao Bằng, Thái Bình, Nghệ An và Hải Dương.

Đại diện phía Nam, TS Nguyễn Vũ Thượng - Phó Viện trưởng Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh cho biết, số ca mắc COVID-19 tại các tỉnh khu vực phía Nam giảm dần trong thời gian vừa qua và thấp nhất vào tuần 24-26, sau đó có sự gia tăng nhẹ từ tuần 27 đến nay. Về kết quả giải trình tự gen cho thấy, những tuần trước biến thể phụ BA.2 chiếm chủ yếu tại khu vực phía Nam. Tuy nhiên, 3-4 tuần gần đây lại xuất hiện ổ dịch của chủng Delta làm tăng số ca mắc. Riêng trong tuần vừa rồi, trong số hơn 30 mẫu được làm giải trình tự gen thì biến thể phụ BA.2 chiếm khoảng 30%, còn lại là BA.4, BA.5, đồng thời phát hiện thêm cả biến thể phụ BA.2.12.1. Biến thể BA.2.12.1 cũng có khả năng lẩn tránh miễn dịch nhưng ít hơn BA.4, BA.5. Hiện nay, biến thể phụ BA.4, BA.5 đang dần chiếm tỷ trọng cao cùng với biến thể phụ BA.2.

Đẩy nhanh tiêm vắc xin COVID-19 mũi 3 và 4

Theo chuyên gia của Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, hiện nay biến thể phụ BA.4, BA.5 đang dần chiếm tỷ trọng cao cùng với biến thể phụ BA.2. Theo y văn thế giới, biến thể phụ BA.4, BA.5 đều có khả năng lẩn tránh miễn dịch.

Đẩy nhanh tiêm vắc xin COVID-19 mũi 3 và 4 cho người dân: Giải pháp can thiệp quan trọng nhất để chống lại biến thể mới BA.4, BA.5.

Việc tăng tỷ lệ nhiễm BA.2.12.1, BA.4 và BA.5 đi kèm với tăng mắc mới. Ở một số quốc gia, sự gia tăng ca bệnh cũng dẫn đến sự gia tăng số ca nhập viện, nhập ICU và tử vong. BA.4 và BA.5 có khả năng lẩn tránh miễn dịch tốt hơn so với biến thể gốc của Omicron.

BA.4/BA.5 có hiệu giá kháng thể trung hòa thấp hơn khoảng 7,5 lần so với BA.1. BA.4/BA.5 có khả năng kháng với kháng thể vắc xin cao gấp 3-4 lần so với các biến thể cũ của Omicron. BA.2.12.1 tăng 1.8 lần khả năng kháng với kháng thể tạo ra từ vắc xin so với BA.2.

Vì thế, chuyên gia khuyến cáo nếu không làm tốt các biện pháp phòng chống dịch (đẩy nhanh tiêm vắc xin COVID-19 mũi 3 và 4 theo hướng dẫn cho một số đối tượng theo hướng dẫn, đeo khẩu trang…), dự báo ca mắc sẽ gia tăng, cùng với dịch sốt xuất huyết thì có nguy cơ dịch chồng dịch.  

Cũng về vấn đề này, theo chuyên gia của WHO đối với biến thể BA.4, BA.5 và các biến thể mới có diễn biến rất khó lường, tuy nhiên giải pháp can thiệp quan trọng nhất để chống lại biến thể mới giai đoạn này đó chính là triển khai nhanh việc tiêm mũi nhắc lại cho người dân, nhất là đối tượng trên 18 tuổi. Do đó, việc đẩy nhanh tiêm vắc xin COVID-19 mũi 3 và 4 cho người dân là giải pháp can thiệp quan trọng nhất để chống lại biến thể mới BA.4, BA.5.

Phát biểu kết luận, PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương - Thứ trưởng Bộ Y tế ghi nhận những kết quả đã đạt được trong thời gian qua, đồng thời đề nghị các Sở Y tế tỉnh, thành phố cần triển khai thực hiện kế hoạch phòng, chống dịch bệnh COVID-19, sốt xuất huyết Dengue và công tác tiêm chủng và an toàn tiêm chủng năm 2022 tại địa phương có hiệu quả. Xây dựng kế hoạch, phương án cụ thể huy động kinh phí, nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị, hoá chất, phương tiện và các điều kiện hậu cần khác cho công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19, sốt xuất huyết và công tác tiêm chủng, an toàn tiêm chủng từ nguồn kinh phí địa phương. Đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục sức khoẻ về phòng, chống dịch bệnh COVID-19, sốt xuất huyết, công tác tiêm chủng và an toàn tiêm chủng; Triển khai các biện pháp chuyên môn kỹ thuật phòng, chống dịch, kiểm tra giám sát và báo cáo dịch đúng quy định.

Các đơn vị tiếp tục phòng, chống dịch chung, dịch sốt xuất huyết, tay chân miệng như phòng, chống dịch COVID-19 trước đó. Tháo gỡ vướng mắc định mức chi, nâng chế độ đãi ngộ cho nhân viên y tế, đảm bảo đủ thuốc cho các bệnh viện là các giải pháp quan trọng. Làm tốt các biện pháp phòng, chống dịch và đẩy nhanh tiêm vắc xin phòng COVID-19 mũi bổ sung. Do đó, các địa phương cũng cần thận trọng khi thấy dịch giảm, có thể do chưa nhập liệu đầy đủ nên chưa cập nhật được đầy đủ số liệu. Theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh; Rà soát, cập nhật, điều chỉnh các biện pháp phòng, chống dịch; Sẵn sàng các phương án, kịch bản cụ thể để chủ động, kịp thời ứng phó hiệu quả trong trường hợp dịch, bệnh bùng phát trở lại.

Đẩy mạnh tiêm vắc xin phòng COVID-19 cho người dân theo chỉ đạo của Chính phủ, đảm bảo tiến độ và đạt độ bao phủ cao. Quản lý tốt các đối tượng thường xuyên di biến động, đặc biệt là tại các địa phương có nhiều khu công nghiệp, dịch vụ du lịch; Cập nhật các đối tượng quay trở lại làm việc để tổ chức tiêm mũi 3, mũi 4 kịp thời, đầy đủ. Triển khai các biện pháp bảo đảm và cung ứng đầy đủ, kịp thời thuốc, vật tư, sinh phẩm y tế phục vụ phòng, chống dịch và khám, chữa bệnh cho nhân dân trên địa bàn.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đề nghị các thành viên Ban Chỉ đạo các tỉnh thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ, tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra công tác phòng, chống dịch; Thường xuyên báo cáo và đề xuất các biện pháp phòng, chống dịch.