Chủ đề của Ngày Đái tháo đường Thế giới năm 2021 (và giai đoạn
2021-2023) là “Tiếp cận chăm sóc bệnh đái tháo đường”. 100 năm sau khi phát hiện
ra insulin (1920-2021), hàng triệu người mắc bệnh đái tháo đường trên khắp thế
giới không thể tiếp cận dịch vụ chăm sóc mà họ cần. Những người mắc bệnh đái
tháo đường cần được chăm sóc và hỗ trợ liên tục để kiểm soát bệnh và tránh các
biến chứng. Năm 2021 đánh dấu 100 năm phát hiện ra insulin, 1 phát hiện quan trọng
mang lại giải Nobel Sinh lý học - Y khoa cho các nhà nghiên cứu, đồng thời cứu
sống hàng triệu bệnh nhân đái tháo đường trên toàn thế giới. Kỷ niệm 100 năm
khám phá ra insulin mang đến một cơ hội để mang lại sự thay đổi có ý nghĩa cho
hơn 460 triệu người đang sống chung với bệnh đái tháo đường và hàng triệu người
khác có nguy cơ mắc bệnh.
Trên thế giới ước tính có khoảng 422 triệu người trưởng
thành sống chung với bệnh đái tháo đường vào năm 2014, con số này chỉ là 108
triệu vào năm 1980. Tỷ lệ phổ biến bệnh đái tháo đường trên toàn cầu đã tăng gần
gấp đôi kể từ năm 1980, tăng từ 4,7% lên 8,5% ở dân số trưởng thành. Điều này
phản ánh sự gia tăng các yếu tố nguy cơ liên quan như thừa cân hoặc béo phì.
Trong thập kỷ qua, tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường ở các nước thu nhập thấp và
trung bình tăng nhanh hơn so với các nước có thu nhập cao.
Năm 2021 đánh dấu 100 năm phát hiện ra
insulin, 1 phát hiện quan trọng mang lại giải Nobel Sinh lý học - Y khoa cho
các nhà nghiên cứu, đồng thời cứu sống hàng triệu bệnh nhân đái tháo đường trên
toàn thế giới.
Đái tháo đường là một bệnh mãn tính, xảy ra khi tuyến tụy
không sản xuất đủ insulin, hoặc khi cơ thể không thể sử dụng hiệu quả insulin
mà nó tạo ra. Điều này dẫn đến tăng nồng độ glucose trong máu (tăng đường huyết).
Phân loại bệnh đái tháo đường gồm có:
1. Bệnh đái tháo đường tuýp 1 (trước đây được gọi là bệnh
đái tháo đường phụ thuộc insulin hoặc bệnh đái tháo đường khởi phát ở thời thơ ấu)
được đặc trưng bởi sự thiếu sản xuất insulin.
2. Bệnh đái tháo đường tuýp 2 (trước đây được gọi là bệnh
đái tháo đường không phụ thuộc insulin hoặc bệnh đái tháo đường khởi phát ở người
lớn) là do cơ thể sử dụng insulin không hiệu quả. Nó thường là kết quả của trọng
lượng cơ thể dư thừa và không hoạt động thể chất.
3. Đái tháo đường thai kỳ là tình trạng tăng đường huyết lần
đầu tiên được phát hiện trong thời kỳ mang thai.
Hiện tại, khoảng hơn 3,5 triệu người Việt Nam đang mắc đái
tháo đường. Tỷ lệ người mắc đái tháo đường tăng nhanh và ngày càng trẻ hóa. Dự
kiến số người mắc đái tháo đường tại Việt Nam sẽ tăng lên gần 6.3 triệu vào năm
2045. Tình hình kiểm soát đái tháo đường ở Việt Nam còn nhiều thách thức, chỉ
có hơn 31% người đái tháo đường được chẩn đoán; và trong số bệnh nhân được chẩn
đoán chỉ có gần 29% người được điều trị.