Đồng bằng sông Cửu Long với hệ thống kênh rạch chằng chịt, là nơi thích hợp cho nhiều loại rắn sinh sống. Hàng năm, khi mùa nước lớn đổ về cũng là thời điểm số người bị rắn cắn tăng lên. Ghi nhận thực tế cho thấy, nhiều nạn nhân không nhận biết được bị loại rắn nào cắn hoặc không nhìn thấy được loại rắn nào đã cắn. Cũng có trường hợp nạn nhân chủ quan hoặc không biết đã bị rắn cắn nên đến bệnh viện khá muộn.

Tùy theo loại rắn, có loại rắn cắn chỉ gây đau nhức kèm theo ngứa nơi vết cắn giống như nhiều loài côn trùng khác; có loại gây đau nhức, phù nề, hoại tử vết thương... Khi bị rắn cắn dù không nhận biết được là rắn độc hay rắn thường, nạn nhân cũng cần được xử trí bước đầu trước khi được đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Việc xử trí rắn cắn trong một giờ đầu rất quan trọng, hiệu quả điều trị sẽ rất cao và giảm nhiều trong những giờ tiếp theo hoặc không còn đạt hiệu quả nếu sau 24 - 48 giờ. Trường hợp có thể thì nên đập chết và mang rắn theo để bác sĩ nhận dạng và có hướng điều trị thích hợp.

Sau đây là các bước xử trí ban đầu khi bị rắn cắn:
- Buộc và kiểm tra ga rô: Buộc ga rô đúng cách là vị trí buộc dây phía trên vết cắn từ 3-4 cm nhưng phía dưới còn bắt được mạch. Mục tiêu của buộc dây ga rô là ngăn cản máu tĩnh mạch trở về tim do vậy giảm được lượng độc tố phát tán trong cơ thể. Cần lưu ý, trong thực tế, nhiều nạn nhân bị rắn cắn hoặc nghi ngờ bị rắn cắn thường được người thân buộc ga rô quá chặt, quá xa vết cắn hoặc dây ga rô bị lỏng. Do vậy, cần phải kiểm tra lại ga rô trước khi thực hiện cấp cứu cho nạn nhân. 

- Làm sạch vết cắn: Rửa sạch vết cắn bằng dung dịch ô xy già, dùng trái chanh tươi cắt đôi chà xát liên tục lên vết cắn đồng thời nặn nhẹ quanh vết cắn cho chảy máu hoặc rướm máu ra.

- Dùng thuốc điều trị:
+ Dùng khoảng 30-50g lá Kim Vàng tươi, giã nát, trộn với 5g bột phèn phi sau đó vắt lấy nước uống còn xác đắp trên vết cắn.
+ Rượu hội 10ml pha với 30ml nước uống, cứ 15 phút uống một lần, không quá 5 lần/24 giờ.
+ Tại trạm y tế, cần dùng dịch truyền để giữ mạch, dùng thuốc điều trị triệu chứng đồng thời nhanh chóng chuyển nạn nhân lên tuyến trên (nơi có huyết thanh kháng nọc rắn).
Trên thực tế, ở nhà, ngay khi bị rắn cắn cần nhanh chóng buộc ga rô đúng cách đồng thời dùng ngay lá Kim Vàng và phèn phi kết hợp giữ ấm và nhanh chóng đưa nạn nhân đến bệnh viện để được cứu chữa kịp thời. Điều quan trọng cần lưu ý là để đạt được kết quả cao trong chữa trị rắn cắn phải dùng huyết thanh kháng nọc rắn. Đó là loại thuốc được bảo quản và sử dụng tại bệnh viện.

Các loại rắn có độc tố ảnh hưởng thần kinh như: hổ mang, rắn ráo... cắn ít đau nhưng chân tê bại, mệt mỏi, buồn ngủ, nôn, mạch yếu, tụt huyết áp, khó thở, hôn mê rồi tử vong sau khoảng 6 giờ. Rắn lục có độc tố gây xuất huyết. Toàn chi bạn nhân bị rắn cắn đau dữ dội, da đỏ bầm, sưng phù chỗ cắn, có những đám xuất huyết, có thể gây hoại tử phải cắt bỏ chi nếu không được điều trị kịp thời. Rắn không độc cắn thường thì vết cắn không đau, không phù, không có cảm giác tê bại.

Để phòng rắn cắn, người dân cần phát quang bụi rậm xung quanh nhà, dùng gậy dài kiểm tra các hang hốc, bụi rậm hoặc trong các đống củi, đặc biệt khu vực quanh các chuồng trại chăn nuôi. Hạn chế ra ngoài vào ban đêm vào mùa nước nổi; nếu có việc phải ra ngoài vào ban đêm thì nên mang ủng và cầm theo đèn chiếu sáng.