Bú sớm, sữa “về” nhanh hơn!
Cách đây hơn hai tuần, chị Nguyễn Thị Thanh Trà (quận Ninh
Kiều) vừa sinh con thứ hai, bé gái nặng 3,7 kg tại Trạm Y tế phường An Lạc. Chị
Trà cho biết: “Sau sanh thường gần một tiếng, vừa ra khỏi phòng sanh nằm nghỉ
một lát thì tôi cho bé bú liền vì nghe nói bé bú được sữa non sẽ rất tốt cho cơ
thể của bé. Hồi sanh đứa con trai đầu lòng, tôi cũng cho bé bú từ khi mới chào đời
đến 24 tháng mới cai sữa mẹ, vì thế bé rất khỏe mạnh và tăng cân đều. Nghe lời
bà ngoại bé khuyên, sau sanh tôi không kiêng cữ thức ăn gì, chỉ cố gắng ăn
nhiều hơn, ăn đủ loại, đủ chất, uống nhiều nước để có nhiều sữa cho con bú”.
Hộ sinh Liên Kim Em, Trưởng trạm Y tế phường An Lạc cho
biết: “Từ đầu năm 2014 đến nay, trạm đã đỡ sanh cho khoảng hơn 100 ca. Các bà
mẹ đều được chúng tôi chăm sóc, hướng dẫn và tư vấn rất kỹ lưỡng về việc cho em
bé bú sớm ngay sau sanh trong vòng 30 phút đến 01 giờ và những lợi ích khi nuôi
con bằng sữa mẹ”.
Việc cho trẻ bú sớm rất quan trọng, trẻ sẽ nhận được nguồn
sữa non với đầy đủ các chất dinh dưỡng cân đối, dễ tiêu hóa, phù hợp với đường
ruột non yếu của trẻ sơ sinh. Trong sữa non còn chứa nhiều vitamin A giúp phòng
bệnh khô mắt và giàu kháng thể giúp trẻ chống lại sự nhiễm khuẩn, dị ứng, giúp
bé đỡ bị vàng da.
Sữa non xuất hiện trong 1-3 ngày đầu sau sinh, có đặc điểm
màu vàng nhạt, đặc sánh, khác với sữa mẹ khi chuyển tiếp sang giai đoạn sữa
trưởng thành, vì vậy một số bà mẹ không biết, cho rằng sữa đầu không có chất
dinh dưỡng và đem vắt bỏ là quan niệm sai lầm.
Theo Trưởng trạm Liên Kim Em, việc cho bé bú sớm còn giúp
sữa mẹ tiết ra nhanh hơn, vì phản xạ và động tác mút vú của bé sẽ kích thích
lên tuyến yên người mẹ tiết ra nội tiết tố oxytocine có tác dụng tống xuất sữa
ra ngoài, đồng thời giúp co cơ tử cung, ngăn ngừa băng huyết sau sinh. Nếu cho
bé bú muộn, sẽ làm chậm sự tiết sữa.
Làm thế nào để trẻ được bú sớm
Bác sĩ Nguyễn Thị Bé Năm, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức
khỏe sinh sản TP Cần Thơ cho biết: “Thật ra, trước khi sinh con, sữa mẹ đã được
trữ trong bầu sữa từ thời điểm mang thai tuần thứ 28, nhiều nhất là từ tuần thứ
37 trở về sau, đó là giai đoạn cuối của thai kỳ. Vì vậy, các bà mẹ hãy yên tâm,
đừng lo không có sữa và hãy cho con bú ngay sau sinh khi người mẹ khỏe. Cơ chế
tiết sữa khi tuyến vú được kích thích, trong đó có động tác bú của bé nên phải
tập cho bé phản xạ mút vú sớm”.
Nhiều người mẹ thường có tâm lý “chờ sữa về”, nghĩa là ngày
thứ 3-4 trở đi hay thậm chí nhiều ngày sau xuất viện về nhà, có sữa mới cho bé
bú, nhất là trong trường hợp mẹ sinh mổ cũng khiến trẻ mất đi cơ hội được bú
sữa non.
Chưa kể trong những ngày đầu không được bú mẹ, người nhà của
trẻ và các bà mẹ lại thường sử dụng sữa bột chuẩn bị sẵn, pha vào bình cho bé
uống. Điều này dễ gây nhiễm khuẩn và khiến trẻ không còn cảm giác thích sữa mẹ,
bú bình sớm còn làm trẻ không ngậm bắt vú tốt cũng gây nhiều khó khăn cho việc
nuôi con bằng sữa mẹ trong những tháng sau này.
Để tạo điều kiện cho trẻ bú sớm, các bác sĩ khuyên người nhà
hoặc gia đình theo chăm sóc mẹ và bé sau khi sinh cần lưu ý: trẻ phải được nằm
gần với mẹ, nằm cùng giường cạnh mẹ. Sự âu yếm, tiếp xúc giữa mẹ và bé cũng có
tác dụng tinh thần giúp mẹ mau xuống sữa. Thực tế, vẫn có trường hợp, người nhà
vì sợ sản phụ vừa trải qua cơn vượt cạn, yếu mệt, cần dưỡng sức, nên không để
bé được gần mẹ, trong khi người mẹ vẫn có đủ sức khỏe để cho bé bú.
Một điều quan trọng nữa là bản thân người mẹ phải có chế độ
dinh dưỡng tốt trong thời kỳ mang thai và sau sinh, ăn uống đầy đủ, nghỉ ngơi
vận động hợp lý, tránh buồn phiền, giữ tinh thần luôn ổn định. Khi cho bé bú,
người mẹ cũng chú ý cho bú đúng cách, nằm hoặc ngồi ở tư thế thoải mái, thư
giãn, bụng bé áp sát vào bụng mẹ, miệng của trẻ đối diện với núm vú, đỡ thân
trẻ bằng cách đặt lưng trẻ dọc theo cánh tay. Nếu trẻ được bú đúng cách thì
người mẹ không có cảm giác đau vú.