Xây dựng bệnh viện không khói thuốc góp phần tạo môi trường xanh - sạch - đẹp - trong lành, cũng chính là bảo vệ sức khỏe cán bộ y tế và người bệnh, giúp giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá, chi tiêu cho thuốc lá, giảm chi phí vệ sinh môi trường và phòng chống, hạn chế nguy cơ cháy, nổ… Hiện nay, các cơ sở y tế trên địa bàn TP Cần Thơ đều quan tâm thực hiện cơ sở y tế không khói thuốc lá. Sự nỗ lực, quyết tâm của ngành Y tế trong công tác phòng chống tác hại (PCTH) thuốc lá thời gian qua đã mang lại nhiều hiệu quả tích cực.

 *Tăng cường công tác tuyên truyền

Tháng 3 vừa qua, đoàn công tác của Quỹ PCTH thuốc lá - Bộ Y tế phối hợp với Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ đến giám sát kết quả thực hiện PCTH thuốc lá, xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc lá tại một số cơ sở y tế trên địa bàn thành phố Cần Thơ. Theo đánh giá của đoàn giám sát, các đơn vị đều thực hiện tốt các quy định của Luật PCTH thuốc lá.

Đoàn công tác của Quỹ PCTH thuốc lá - Bộ Y tế phối hợp với Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ đến giám sát kết quả thực hiện PCTH thuốc lá tại Bệnh viện Đa khoa quận Thốt Nốt.

Tại Bệnh viện (BV) Đa khoa Thốt Nốt, đơn vị có thành lập Ban chỉ đạo, ngay từ đầu năm triển khai kế hoạch PCTH thuốc lá với mục tiêu tăng cường thực thi Luật PCTH thuốc lá và các văn bản hướng dẫn có liên quan, triển khai ký cam kết thực hiện môi trường không khói thuốc lá giữa đại diện ban giám đốc, công đoàn với các trưởng khoa; trưởng khoa ký với nhân viên; đưa nội dung không hú thuốc lá tại nơi làm việc vào tiêu chí thi đua của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. BV cũng tuyên truyền cho thân nhân, bệnh nhân về lợi ích của môi trường không khói thuốc lá, tác hại của thuốc lá qua phát thanh nội viện, góc truyền thông giáo dục sức khỏe, treo qui định cấm hút thuốc lá; căn tin cấm bán và không quảng cáo thuốc lá. Bảo vệ BV giám sát, thường xuyên nhắc nhở người bệnh, thân nhân không được hút thuốc lá trong BV. Từ đó, lượng người hút thuốc lá trong BV có giảm, nhất là ở khu vực tập trung đông thân nhân, bệnh nhân.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo của BV, việc thực hiện triệt để còn khó khăn, có một số thân nhân, bệnh nhân lén hút thuốc lá, nhất là buổi tối, khuya. Thực hiện cơ sở y tế không khói thuốc lá, BV chủ yếu tuyên truyền, nhắc nhở, chưa xử phạt ai vì vi phạm hút thuốc lá trong BV.

Ở BV Đa khoa TP Cần Thơ, theo ông Nguyễn Hoàng Tươi, Phó trưởng Phòng hành chính quản trị, BV tập huấn cho công chức, viên chức và người lao động trong toàn BV về tác hại thuốc lá, các qui định pháp luật. BV tuyên truyền trên phát thanh nội viện; băng rôn, biển báo. Đặc biệt, BV cũng gắn nhiều biển báo cấm hút thuốc lá, vi phạm phạt 200.000 đồng để răn đe người vi phạm. Trong các cuộc giao ban hàng ngày, khi báo cáo tình hình an ninh trật tự thì có báo cáo việc tình hình vi phạm hút thuốc lá trong BV; cán bộ, nhân viên chấp hành nghiêm, không vi phạm qui định.

Không chỉ tuân thủ quy định, các y, bác sĩ, nhân viên y tế, lực lượng bảo vệ ở BV cũng thường xuyên giám sát, nhắc nhở người nhà bệnh nhân không hút thuốc lá trong BV. Theo thống kê của Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ năm 2018, BV đã phát hiện một số trường hợp thân nhân người bệnh lén lút hút thuốc lá và đã lập hơn 100 biên bản vi phạm. Ngoài ra, BV cũng nghiêm cấm việc mua bán thuốc lá trong BV, yêu cầu căn tin, bách hóa, siêu thị cam kết không được phép quảng cáo và mua bán thuốc lá trong BV.

*Còn khó khăn trong việc xử phạt

Phần lớn người dân ở nông thôn, kiến thức về tác hại thuốc lá, nhận thức về Luật PCTH thuốc lá rất hạn chế. Vì thế, lãnh đạo hai BV đều cho rằng vẫn còn tình trạng một số ít người lén hút thuốc lá vẫn còn xảy ra. BV Đa khoa TP Cần Thơ đã lập biên bản, mời người vi phạm liên quan đến việc hút thuốc lá trong BV đến giáo dục, răn đe nhưng thực tế chưa xử phạt hành chính người vi phạm do BV không có thẩm quyền xử phạt. BV Đa khoa TP Cần Thơ đề xuất nên có qui định xử phạt hành chính tại chỗ. Cụ thể giao thẩm quyền cho thủ trưởng các đơn vị, nếu phát hiện vi phạm liên quan đến việc hút thuốc lá trong BV thì được quyền xử phạt hành chính.

Đoàn công tác của Quỹ PCTH thuốc lá làm việc với Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ về giám sát kết quả thực hiện PCTH thuốc lá tại bệnh viện

Qua kiểm tra thực tế, đoàn giám sát nhận xét, hai đơn vị làm tốt công tác PCTH thuốc lá và xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc lá; đề nghị hai BV tiếp tục tăng cường công tác truyền thông. Xác định truyền thông, giám sát, giáo dục, nhắc  nhở, răn đe là chính. Đồng thời, đề nghị BV Đa khoa Thốt Nốt gắn thêm biển báo ghi rõ mức xử phạt để răn đe người vi phạm. Về phía BV Đa khoa TP Cần Thơ, BV đề nghị tăng cường kinh phí cho công tác truyền thông; hỗ trợ áp phích, tờ rơi, mở các lớp tập huấn về PCTH thuốc lá cho các cơ sở y tế.

Quy định cấm hút thuốc lá tại các cơ sở y tế được đề cập tại Quyết định 1315/QĐ-TTg ngày 21/8/2009 của Thủ tướng Chính phủ. Bộ Y tế ban hành quyết định 5281/QĐ-BYT ngày 31/12/2009 quy định “Tất cả các cơ quan đơn vị trong ngành y tế kể từ ngày 01/01/2010 thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc lá trong khuôn viên của cơ quan, đơn vị thuộc ngành y tế”. Ngày 18/6/2012, Quốc hội ban hành Luật PCTH thuốc lá, quy định rõ: “Cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong các cơ sở y tế”.